شاخصه چسببندگی (Grip) که به آن چنگ‌زنی نیز می‌گویند یکی از عوامل مهم در ایمنی و کنترل خودرو است. این شاخصه نشان دهنده قدرت چسبندگی لاستیک‌های خودرو به سطح جاده است. چسبندگی مناسب باعث افزایش کنترل خودرو، کاهش مسافت ترمز و جلوگیری از انحراف خودرو می‌شود. در این مقاله به بررسی اهمیت شاخصه چسبندگی و تأثیر آن بر رانندگی ایمن می‌پردازیم:

عوامل موثر در چنگ‌زنی خودرو
شاخصه چسبندگی توسط عوامل مختلفی تحت تأثیر قرار می‌گیرد. در ادامه به برخی از این عوامل اشاره می‌کنیم:

1. نوع و کیفیت لاستیک
لاستیک‌ها با نوع و کیفیت مختلفی تولید می‌شوند. لاستیک‌های پهن و بزرگ به علت داشتن سطح تماس بیشتر با جاده، چسبندگی بیشتری دارند. لاستیک‌های با کیفیت نیز عملکرد بهتری در چنگ‌زنی دارند. عواملی مانند سایز، طراحی، جنس و فناوری تولید لاستیک تأثیر زیادی در چسبندگی دارند.

2. شرایط جاده
شرایط جاده نقش مهمی در چسبندگی دارند. سطح جاده، خشکی یا رطوبت آن، وجود روغن، خاک، برف یا یخ روی جاده، همگی تأثیرگذار بر شاخصه گریپ هستند. در جاده خشک و تمیز، چسبندگی بیشتر است، در حالی که در شرایط مرطوب، یخبندان یا برف، چسبندگی کاهش می‌یابد.

3. سرعت خودرو
سرعت خودرو نیز تأثیرگذار بر چسبندگی است. با افزایش سرعت، چسبندگی کاهش می‌یابد. این به این معناست که در سرعت‌های بالا، طول خط ترمز بیشتر می‌باشد و زمان بیشتری برای کنترل خودرو لازم است.

4. فشار هوا در لاستیک‌ها
فشار هوا در لاستیک‌ها نیز بر چسبندگی تاثیرگذار است. لاستیک‌های با فشار مناسب، بهترین عملکرد را در شاخصه گریپ (چسبندگی) دارند. فشار زیاد یا کم در لاستیک‌ها می‌تواند منجر به کاهش چسبندگی و افزایش خطر تصادف شود.

ضریب چسبندگی (Grip)
گریپ ضریب چسبندگی‌ست که در بازه صفر تا یک قرار می‌گیرد. بدین صورت که هرچه این عدد بیشتر باشد، چسبندگی لاستیک خودرو افزیش می‌یابد. این عدد با توجه به نوع جاده و شرایط آب و هوای تغییر می‌کند.
به عنوان مثال اگر آب باران روی سطحی بتنی و صاف از 2 میلی‌متر بیشتر باشد و لایه‌ای بیش از 2 میلی متر بین سطح و لاستیک باشد، گریپ صفر می‌شود. در جاده‌ای با آسفالت‌های تازه، گریپ حدود 0.8 است که چسبندگی بالایی محسوب می‌شود. اما در جاده‌های معمولیِ کشور ما گریپ حدود 0.6 است. اگر جاده از جنس بتن صیقلی باشد گریپ به 0.2 نیز می رسد. مقدار عددی ضریب چسبندگی ارتباط مستقیمی با سطح تماس و اصطحکاک لاستیک با جاده دارد.

اهمیت چسبندگی در رانندگی
چسبندگی در کیفیت رانندگی اهمیت بسیاری دارد و تأثیر قابل توجهی در ایمنی و کنترل‌پذیری خودرو دارد. در زیر به برخی از اهمیت‌های گریپ در رانندگی اشاره می‌کنیم:

1. افزایش کنترل خودرو
چسبندگی مناسب باعث افزایش کنترل و پایداری خودرو در جاده می‌شود. راننده می‌تواند خودرو را به راحتی کنترل کند و در صورت نیاز، به سرعت به مسیر برگردد یا توقف کند.

2. کاهش مسافت ترمز
گریپ مناسب باعث کاهش مسافت ترمز خودرو می‌شود. این به معنای این است که در صورت لزوم ترمز گرفتن، خودرو می‌تواند در مسافت کمتری توقف کند. این یک عامل بسیار مهم در جلوگیری از تصادفات جاده‌ای است.

3. جلوگیری از انحراف خودرو
چسبندگی مناسب باعث جلوگیری از انحراف خودرو نیز می‌شود. در صورتی که لاستیک‌ها قدرت چسبندگی خوبی داشته باشند، احتمال انحراف خودرو کمتر می‌شود و راننده می‌تواند به راحتی خودرو را در مسیر درست نگه دارد.

چسبندگی در اتومبیل رانی
در هر یک از رشته‌های مختلف اتومبیل‌رانی، محدوده گریپ خاصی را در نظر می‌گیرند:

1. مسابقات درگ
خودروهای اختصاصی مسابقات درگ، نیازمند لاستیک‌هایی با چسبندگی بالا هستند. زیرا برگ برنده این مسابقات شتاب است و بایستی هنگام شروع مسابقه کمترین لغزندگی ممکن را داشته باشند تا شتاب خوبی بگیرند.

2. مسابقات دریفت
خودروهای دریفت نیازمند لاستیک‌هایی با چسبندگی کم هستند. این مسابقات بر پایه لغزش عقب خودرو در پیچ‌ها
امتیاز دهی می‌شوند. برای دریفت معمولا از لاستیک‌های صاف و بدون عاج استفاده می‌کنند.

سخن پایانی
شاخصه گریپ یا همان چسبندگی، یکی از عوامل مهم در ایمنی و کنترل خودرو است. گاهی حتی مشکلات کوچکی در شاسی یا سیستم تعلیق خودرو، می‌تواند چسبندگی را کاهش دهد و ایمنی خودرو را به خطر بیاندازد. بنابراین، توجه به شاخصه گریپ و حفظ آن در لاستیک‌ها بسیار مهم است و رعایت نمودن نکاتی مانند استفاده از لاستیک‌های با کیفیت، تنظیم فشار هوا و رانندگی با توجه به شرایط جاده، به ایمنی و کنترل خودرو کمک شایانی می‌کند.